ΧΕΙΜΩΝΙΑΤΙΚΟΣ ΗΛΙΟΣ
Ισως είμαι από τους λίγους που πρόλαβαν και τον αγόρασαν, γιατί το Δεκέμβριο του 1986 ο συνθέτης σε συνεννόηση με την εταιρία αποφάσισε την απόσυρσή του από την κυκλοφορία και την επανέκδοση του δίσκου.
Οπως λέει ο ίδιος στη δεύτερη και μοναδική πλέον έκδοση αναθεώρησε για καλλιτεχνικούς και μόνο λόγους την ερμηνεία και την ενορχήστρωση των τραγουδιών, μετά από τις καλοκαιρινές συναυλίες εκείνης της χρονιάς και ζήτησε από την εταιρία και κείνη το δέχθηκε να ηχογραφηθεί ξανά ο δίσκος και να κυκλοφορήσει με νέο εξώφυλλο.
Στην πρώτη έκδοση (την αποσυρθείσα) ο Χατζιδάκης στο σημείωμα του δίσκου γράφει ότι τα τραγούδια του δίσκου γράφτηκαν σε συνεργασία με το Γκάτσο ειδικά για το Μανόλη Μητσιά.
Και συνεχίζει βέβαια εκφάζοντας τις γνωστές του απόψεις περί "μουσικής ακρόασης" :
"Λυπάμαι μόνο που τον δίσκο αυτόν θα τον ακούσουν και ακροατές που δεν μ' αρέσουν.Μα δεν βρήκα μέχρι στιγμής τρόπο να τους το απαγορεύσω. Κι αυτό μου δημιουργεί μελαγχολία".
Πάντως ο Χειμωνιάτικος Ηλιος εξακολουθεί να λάμπει μελαγχολικά στην ελληνική δισκογραφία :
" Ηλιος χειμωνιάτικος , διώχνει τη βροχή
φεύγουν τα χιλιόμετρα, φεύγουν κι οι τροχοί
Κρίμα που δεν μπόρεσα νάρθω πιο νωρίς
σύννεφα στα σύνορα κι ο καιρός βαρύς.
Αγάπη, αγάπη πατρίδα μακρινή
σε λίγο, σε λίγο το τρένο θα φανεί
Αγάπη, αγάπη σου φέρνω τα κλειδιά
ν΄ανοίξεις, ν΄ανοίξεις μια πιστή καρδιά.
Ηλιος χειμωνιάτικος, άρχοντας λαμπρός
και τα δευτερόλεπτα πάνε πάντα μπρος
Δρόμοι κι αυτοκίνητα, δάση και βουνά
όλα γύρω σήμερα μοιάζουν γιορτινά".
ΜΟΥΣΙΚΗ
Ο δίσκος αυτός είναι γνησίου Χατζιδακικού ύφους, με υπέροχη ενορχήστρωση, πολλά πνευστά, με τη γνωστή ευαισθησία του συνθέτη που παντρεύει τέλεια τις υπέροχες μελωδίες του με τους στίχους του Γκάτσου. Ανήκει στην "ύστερη περίοδο" του Χατζιδάκη, αν και το ύφος και η ταυτότητά του είναι αναγνωρίσιμα.
ΣΤΙΧΟΙ
Ο Γκάτσος έχει γράψει πολλά και καλά. Εδώ γράφει και πάλι απλά και λιτά όπως πάντα.
Εχεις την αίσθηση ότι δεν λέει τίποτα κι όμως λέει τα πάντα. Ενδεικτικά γράφω τους στίχους από ένα τραγούδι που μου άρεσε ιδιαίτερα, πλην όμως τονίζω ότι όλα είναι αξιόλογα και δεν μπορείς ν' αποκόψεις το ένα από το άλλο :
Τα παλιά τα σπίτια τα κλεισμένα
πάντα κρύβουν κάτι και για μένα
πράγματα γνωστά
πράγματα πιστά
πράγματα ζεστά κι αγαπημένα
πράγματα γνωστά
πράγματα πιστά
πράγματα ζεστά, λησμονημένα
Χρόνε νυχτοπούλι παγερό
κόβεις με μαχαίρι τον καιρό
γρήγορα πετάς
πίσω δεν κοιτάς
τον απάνω κόσμο το μεγάλο
Χρόνε παραμύθι λαμπερό
σμίγεις τη φωτιά με το νερό
γρήγορα περνάς
πίσω δεν γυρνάς
πίκρα μας κερνάς και τίποτ' άλλο.
Νύχτα των Παθών που βγαίναν τ' ΄Αγια
σώπαινε του κήπου η κουκουβάγια
κι απ΄τις γειτονιές
μυροφόρες νιές
ράντιζαν το πέλαγο με βάγια
κι απ΄τις γειτονιές
μυροφόρες νιές
άναβαν λαμπάδες στα μουράγια
ΕΡΜΗΝΕΙΑ
Ο Μητσιάς είναι μεγάλος τραγουδιστής, σεμνός και αθόρυβος. Εδώ θα έλεγα ότι υπακούει ως καλός στρατιώτης στις εντολές του μεγάλου συνθέτη. Αν ακούσετε την ερμηνεία του θα σας θυμίσει ίσως το Μητσιά της "ΑΘΑΝΑΣΙΑΣ" ή της " ΓΗΣ ΤΟ ΧΡΥΣΑΦΙ" που ηχογραφήθηκαν πολλά χρόνια νωρίτερα. Ο δίσκος είναι σίγουρα απ΄τους πιο σημαντικούς στην καριέρα του, αν και εμπορικά δεν "πήγε", αλλά αυτό δεν λέει τίποτα.
JUKE BOX
Ο δίσκος δεν ακούγεται αποσπασματικά, αλλά μονορούφι. Εχει συνοχή και συνέχεια και τον ακούς "απνευστί". Θα τον αδικούσε κάποιος, αν έβαζε ας πούμε στο ραδιόφωνο, ή ακόμα και στο σπίτι του, ένα ή δυό τραγούδια. Οπως έλεγε κι ο συνθέτης, αν το ακούσετε, ακούστε ολόκληρο το έργο και χωρίς να τρώτε μπιφτέκια ταυτόχρονα ή να χτυπάτε παλαμάκια.
Επισημαίνω επίσης ότι όλα τα τραγούδια του δίσκου έρχονται στο στόμα και τραγουδιούνται, γιατί πρώτα περνάνε από την καρδιά κι αυτός είναι ο λόγος και ο σκοπός για τον οποίο γράφονται τα τραγούδια : ΓΙΑ ΝΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥΝΤΑΙ. Ο Χατζιδάκης τα θεωρούσε όλα αυτά λαικά τραγούδια και δεν σήκωνε κουβέντα για το αντίθετο. Συμφωνώ απόλυτα μαζί του και η συζήτηση για τον ορισμό του λαικού τραγουδιού καλά κρατεί.
posted by Athanassios at 11:18 μ.μ.
23 Comments:
Δεν τον θυμαμαι αυτο τον δισκο.
Πιθανοτατα αν ακουσω τα τραγουδια του να τα γνωρισω (ξαναθυμηθω).
Για τον Χατζιδακι δεν εχω να προσθεσω τιποτα, οτι και να πω κοινοτοπια θαναι.
Για τον Γκατσο (μεσες -ακρες) το ιδιο.
Κι ερχομαστε, μοιραια, στον Εμανουηλ (βρε καλως το παλικαρι):
Ενταξυ, εχει πει αυτα που λενε...ωραια τραγουδια, ομως (θα το πω και ας με κρινει ακομη κι ο θεος- ιδιως αυτος): Ε, να ρε παιδι μου οταν τον ακουω να τραγουδαει μετα νοιωθω σα να με εχουν σπασει στο ξυλο, θελω να κατσω σε μια καρεκλα, σ΄ενα ντιβανι, καπου.
Νομιζω οτι ειναι σα ναχει πεθανει η μανα του θεου και την κλαιει.
Το δε υφος του ειναι "πακετο με τη φωνη του", αυτο του καλου παιδιου που παντα καθαρο και περιποιημενο, γεματο συστολη, απαγγελει το ποιημα του.
Ανηκει στην πρωτη γεννεια των καλων παιδιων (νεωτεροι:Ρεμος, Πλουταρχος κλπ) αλλα στο...πιο ποιοτικο.
Ειναι τοσο καλο παιδι, ευγενης και συνεσταλμενος που δεν μπορω και να τον αντιπαθησω (και αυτο ισως ειναι που μου τη σπαει).
Αν ητανε συμαθητης μου στο σχολειο δεν θα τον ειχα φιλο.
Θείε καλημέρα. Πραγματικά δεν ξέρω κατά πόσο ο τραγουδιστής παίζει κάποιο σημαντικό ρόλο σε παρόμοια μουσικά έργα. Εχω την αίσθηση ότι όποιος και να τάλεγε αυτά τα τραγούδια τα ίδια θα ήταν και στα αυτιά μας ίδια θ' ακούγονταν
Ο Μητσιάς πράγματι δεν έχει ερμηνευτικές εξάρσεις, είναι και καλό παιδί,αλλά γενικά ο Χατζιδάκης δεν άφηνε περιθώρια για εξάρσεις στους τραγουδιστές,τους ήθελε στρατιώτες,με εξαίρεση ίσως τη Φλέρυ Νταντωνάκη.
Στην πρώτη έκδοση υπάρχει μπουζούκι, το οποίο αφαιρέθηκε στη δεύτερη, αλλά ο Μητσιάς στα δικά μου αυτιά τουλάχιστο, ίδιος ακούγεται και στη μια και στην άλλη έκδοση.
Πάντως δεν νομίζω γενικά στις ερμηνείες του να "τον κλαίει" όπως λες, απλά δεν είναι ο τραγουδιστής που θα σε ξεσηκώσει με την ερμηνεία του. Είναι και ψάλτης, μη το ξεχνάμε αυτό, του προσδίδει μια αυστηρότητα και λιτότητα στις ερμηνείες του.
Πάντως δεν είναι δημιούργημα του star system,όπως οι νεότεροι που ανέφερες ή ο Πασχάλης Τερζής -άλλο καλό παιδί αυτό- και αν μη τι άλλο υπηρέτησε πιστά το είδος και το υπηρετεί μέχρι και σήμερα, χωρίς να κάνει πειράματα ή να το παίξει "νονός".
Aς ακούσουμε λοιπόν το δίσκο, μονορούφι.
Ρε ανηψιε, ενταξυ, η κριση μου ψιλοακουμπαει την αυθαιρεσια καθοτι προσπαθησα να περιγραψω πως νοιωθω οταν τον ακουω, γιαυτο και ζητησα (προκαταβολικα) την...κατανοηση(!) σας στον υποκειμενισμο μου -αλλα φαινεται οτι δεν την εχω.
Για βαρβαροτητα παντως μαλον δεν προκειται καθοτι η εννοια "καλο παιδι" δεν εχει να κανει με το ειδος και την "ποιοτητα" του καλιτεχνη, ειναι μια αλλη ευρυτερη και ξεχωριστη ιδιοτητα (ο Αθανασιος τοπιασε).
Ο Μητσιας ας πουμε ποτε δεν εκτιθετο.
Ο Χατζιδακης αντιθετα και περα απο το διαμετρημα του σαν καλιτεχνης διεθετε ψυχισμο και χαρακτηρα "οχι καλου παιδιου".
Γιαυτο και οπως λεει κι ο Αθανασιος ηθελε τους ερμηνευτες του στρατιωτακια. Ειναι χαρακτηριστικο αλλωστε οτι αν οχι ποτε, παρα πολυ σπανια χρησιμοποιουσε τους ιδιους ερμηνευτες (που συνηθως ηταν δικα του δημιοργηματα) δευτερη φορα.
Σε οτι αφορα την Φλερη Νταντωνακη: το 1981 οταν η συμπατριωτησα σας Βουλα Σαβιδου εμφανιζοταν στα "Περιξ" (Δεινοκρατους) μας ελεγε (στην παρεα μου) πως οταν η Φλερυ ειχε επιστρεψει απο την Ινδια (αν θυμαμαι καλα) και βρισκοταν σε αθλια κατασταση προσεφυγε στον Χατζιδακη να την συνδραμει και αυτος την απεπεμψε σκαιω(ο?)τατα.
*
Υπαρχει και σπαρταριστο περιστατικο Μανου-Νταλαρα (ακολουθει).
Σχολιαστή καλή ακρόαση.
Πάνο, μάλλον συμφωνώ μαζί σου σχετικά με το Μητσιά, διαφωνώ ως προς τον πολιτικό προσανατολισμό του έργου, μάλλον παρεξηγήθηκε από τους πασόκους, αν συνέβη αυτό.
Το "επικό" που λες δεν είναι Σπανός-Παπαδόπουλος. Το "βάρα γερά το καμουτσί πεθαίνει ο φίλος μου...", μάλλον αυτό εννοείς, είναι του Λίνου Κόκκοτου, σε στίχο Παπαδόπουλου από το δίσκο " Αποχαιρετισμός", τραγουδάν Μητσιάς και Γαλάνη.
Θείε η θέση σου για το Μητσιά είναι απόλυτα κατανοητή από μένα τουλάχιστο. Απλά να ξαναπώ ότι δεν είναι τόσο σημαντική η συμβολή του στο δίσκο, θα μπορούσε ας πούμε να τα λέει ο Λέκκας τα τραγούδια ή ο Λιούγκος ή η Γαλάνη...
Η Φλέρυ, πήγε να γίνει γκουρού στην Ινδία, φίσκα στα χασίσια... αλλά θεωρώ ότι είναι η ιδανική φωνή για το Χατζιδάκη, αν εξαιρέσει κανείς τους πουστοτραγουδιστές που κατά καιρούς χρησιμοποιούσε (Μαρκετάκης, Χατζητοφής, Ρωμανός κλπ)
ΦΑΚΕΛΟΣ (δε μας χεζεις?) ΝΤΑΛΑΡΑΣ
Ο Νταλαρας δινει συνεντευξη:
Δημοσιογραφος: -Κε ΝΤ. εχετε συνεργαστει με ολους τους μεγαλους (σ θειου: δεν εχει αφησει τιποτα ορθιο) Θεοδωρακη, Τσιτσανη κλπ. με τον κ Χατζηδακη δεν συνεργαστηκατε, γιατι?
Νταλαρας:-Εχετε δικιο με τον κ Χατζ. αυτον τον μεγαλο ανθρωπο, τον μεγαλο δημιουργο, τον μεγαλο-μεγαλο...(γλυψ, γλυψ, γλυψ...μια ωρα γλυψ) δεν ετυχε να συνεργαστω ισως επειδη οι ανθρωποι που τον περιβαλουν απετρεψαν μια τετοια μεταξυ μας συνεργασια(!).
*
Δηλωση του Χατζιδακη την επομενη ημερα: - Ειμαι ευγνωμων στους ανθρωπους που με περιβαλουν διοτι με προστατευουν και αποτρεπουν καθε επαφη μου με ανθρωπους σαν τον κ Νταλαρα.
Βέβαια αυτό είναι μόνο ανέκδοτο θείε, γιατί ούτε ο Χατζιδάκης του ξέφυγε του Νταλάρα. Του έκανε και προσωπικό δίσκο στο ΣΕΙΡΙΟ (Το Ελληνικό πρόσωπο του Γιώργου Νταλάρα -ο τίτλος) και έχει συμμετοχή στη ΛΑΙΚΗ ΑΓΟΡΑ, όπου δολοφονεί το " Που το Πάνε το παιδί"...
Δεν ειναι ανεκδοτο, υπηρξα αυτηκοος μαρτυς, απο ραδιοφωνου, οσων διεμηφθησας το 1998 ή 99.
Αυτη η συνεργασια ποτε εγινε?
διεμιφθησαν (?)
O δίσκος έχει ημερομηνία έκδοσης Μάρτιος 1988, ο Νταλάρας παίζει ούτι και μπουζούκι είναι ζωντανή ηχογράφηση στο ΣΕΙΡΙΟ και στο δίσκο μεταξύ τραγουδιών άλλων συνθετών, λέει τη Μικρή Ραλλού, τη Μπαλλάντα των αισθήσεων και στο Σείριο υπάρχουνε παιδιά, όλα του Χατζιδάκη. Η Λαϊκή αγορά, όπου συμμετέχει εκδόθηκε 2-3 χρόνια αργότερα.
Πάνο μου καλώς με επέπληξες, απλά η έκφραση δεν γράφηκε για να σοκάρει ή να απαξιώσει, ήταν όπως λένε "εν τη ρίμει του λόγου".
Όλοι αυτοί που ανέφερα ερμήνευσαν μοναδικά το έργο του Χατζιδάκη (ο Χατζητοφής το Χωρίο ο Πόθος, ο Ρωμανός τη Μυθολογία), αλλά όπως και να το κάνουμε ο μακαρίτης είχε αδυναμία στις λεπτεπίλεπτες ανδρικές φωνούλες (πιο ευγενικό τώρα-έτσι?)και επιπλέον ουδέποτε το αρνήθηκε.Αντίθετα προτισμούσε ιδιόρρυθμες γυναικείες φωνές π.χ Μούσχουρη, Φαραντούρη, Νταντωνάκη, Γιαννάτου, Καγιαλόγλου.
Ποιό δίσκο θες να παρουσιάσουμε τον Καπετάν Μιχάλη ή τις Γειτονιές του Φεγγαριού με την αείμνηστη Φλέρυ?
Αφού το έχεις προγραμματίσει και μάλιστα για τόσο άμεσα, ρίξτο και θα συμμετέχω ενεργά. Δεν ήξερα ότι ο ξάδελφος Ιχνηλάτης θέλει ν' ασχοληθεί με τη μελοποίηση.Εγώ τον θυμάμαι ν' αναζητά συνθέτη να μελοποήσει τα δικά του ποιήματα !!!
kaloriziko!kai kalo xeimwna..
Πάνο, παρανόησα στιγμιαία το "πολύ προσεχώς" αλλά όταν το κατάλαβα ήταν αργά.
Θα συμφωνήσω με τον ξάδελφο Ιχνηλάτη, τα πεζά δεν μελλοποιούνται. Αυτά που συμπεριλαμβανονται στο δίσκο του Καπετάν-Μιχάλη είναι στιχάκια που ως έμμετρα φέρονται και στο βιβλίο. Βέβαια ο μπλογκάρχης είναι συγγραφέας και με τη βούλα πλέον, ας με διορθώσει.
Ξάδελφε Ιχνηλάτη,ειρήνη ημίν.Οι απόψεις σου πάντως είναι άκρως ενδιαφέρουσες. συμπληρώνουν τυχόν πιο ειδικές γνώσεις και φυσικά βοηθάνε να γίνεται ωραία συζήτηση.
Οσο για το αν είναι καλύτερος ο Γκάτσος ή ο Παπδόπουλος δεν θα εκφέρω γνώμη, είναι ψευτοδιλήμματα αυτά, όπως το Χατζιδάκης vs Θεοδωράκης. Ο καθένας έχει το έργο του και την ιστορία του, με καλές και κακές στιγμές. Ο ΛΠ έχει ογκωδέστερο έργο, έχει διαφορές στον τρόπο γραφής του από το Γκάτσο, τον οποίο εγώ έχω ακούσει να τον αποκαλεί δάσκαλο. Αυτό βέβαια δεν αναιρεί αυτό που γράφει στο βιβλίο του και πιθανότατα ο Γκάτσος να τον θεωρούσε καλύτερο στιχουργό, αλλωστε ο ΛΠ είναι επαγγελματίας στιχουργός, ο Γκάτσος όχι.
Flip καλώς μας όρισες από τα μπάνια.Ευχαριστώ για τα "καλορίζικα" και αφιερωμένο εξαιρετικά το ομώνυμο τραγούδι "Χειμωνιάτικος Ηλιος" για την επιστροφή και επαναπροσαρμογή (εδώ είναι που ζορίζομαι κι εγώ!!!)
Ιχνηλάτη, θα προσπαθήσω να το φτιάξω το ρολόι στα σχόλια, αλλά αν δεν τα καταφέρω θα σφυρίξω κλέφτικα, ζητώντας τη βοήθεια σας!!!
Επειδη δε μιλαμε γιαυτο μας περνατε για μαλακες, ακουστε λοιπον.
Το πεζο μελοποιειται και παραμελοποιειται, οριστε και η αποδειξη (εκτος αν θελετε τιμολογιο):
"ντρίγκι, ντρίγκι, ντρίγκι-ντράγκα
ντρίγκι-ντράγκα, ντρίγκι-ντράγκα.
*
Αγορασα ενα πεζό
μα ητανε κλεμενο
κι οξω που με πιασαν χαζο
μεχουν φυλακισμενο
*
νρτίγκι-ντράγκα, ντρίγκι-ντρόγκ
ντρίγκι-ντρίγκ, ντρίγκι-ντρόγκ
*
τωρα μες τη στενη που ζω
σκεφτομαι ολο το πεζο
που εκανε δυνατα βρρρρν-βρρρρν
κι ετσι μπορεσαν να με βρουν.
*
γκλαν-γκλαν!!!
Αλλη απορια?
Γεια σου θείε με τα "πεζά" και τα λυρικά σου...Μ' αυτά την έριξες τη Σόφη... καλά λένε τα στιχάκια κάνουν θαύματα με τις γυναίκες, ας είναι κι από ημερολόγιο!!
Για να μην σας πω και το αλλο:
Ενας φιλος μου συγραφεας, πολυ μορφωμενος ανθρωπος, ειχε ενα πεζό και το αγορασε ενας συνθετης και το πηγε στη sanyo και τουβαλε μουσικη stereo Hi-Fi (με 120αρια ηχεια και γούφερ) κι οπου περναγαμε σηκωνοτανε η γειτονια στο ποδι.
Τελικα αμα εχεις φραγκα σημερα ολα γινονται.
Πάνο στην έκδοση του δίσκου που έχω εγώ με τη Φλέρυ, γράφει για τον καπετάν Μιχάλη: " Επτά μπαλάντες από το ομώνυμο μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη, με στίχους βγαλμένους από αυθεντικές φράσεις του βιβλίου". Οντως οι στίχοι ανήκουν στο Γεράσιμο Σταύρου, γιατί η μουσική γράφτηκε για την θεατρική παράσταση. Θυμάμαι πάντως στο βιβλίο κάποια έμμετρα, όπως το "δεν ήταν νησί"... έλεγξε το και μας λες
Ξάδελφε Ιχνηλάτη επαναλαμβάνω το σχόλιο που είχα γράψει το απόγευμα κι έπεσε πάνω στην κυκλοφορία και απωλέσθη!!! (τα ζμποινγκ του Πάνου!!).
Δεν γνώριζα ότι ο Γκάτσος είχε επαγγελματικό συμβόλαιο.
Ισως με παρασύρει το γεγονός ότι
οι στίχοι του μελλοποιήθηκαν από συγκεκριμένους συνθέτες, τον κολλητό του Χατζιδάκη, τον κουμπάρο του Ξαρχάκο, λίγα από το Μίκη και ακόμα λιγότερα από το Μούτση.
Eίναι όντως αριστούργημα το τραγούδι. Είναι το πρώτο "λαικό" που έγραψε ο Μικρούτσικος και το πρωτοείπε σε συναυλίες η Αλεξίου. Οταν δισκογραφήθηκε με το Μητσιά, έγινε έξαλλη και αντάλασσαν εξώδικα με τον "υπουργό".
Αργότερα το συμπεριέλαβαν στο δίσκο τους " Κρατάει χρόνια αυτή η κολώνια". Προσωπικά πιστεύω ότι η ερμηνεία του Μητσιά είναι άφθαστη.
Το ξαναβάζω και ευχαριστώ που μας το θύμισες.
Διορθώνω, το Ερωτικό περιλαμβάνεται με την Αλεξίου στο δίσκο " Η αγάπη είναι ζάλη", ενώ με το Μητσιά είναι στο "Εμπάργκο"
Δημοσίευση σχολίου
<< Home