ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΜΑΣ

Πάνω που ετοιμαζόμουν να ρίξω κέρμα και να παίξει η πενιά, ήλθε η Οίστρος με την πρόσκληση-πρόκλησή της.... Να βρω λέει και να ποστάρω τα τραγούδια που με σημάδεψαν...
Εγκυκλοπαίδια μάλλον είναι, γιατί δεν θυμάμαι στιγμές της ζωής μου, περισσόττερο ή λιγότερο σημαντικές, να μη συνδέονται με μουσική και τραγούδια.
Μόνο από τις σούρες και τα ξενύχτια να μαζέψω τα τραγούδια, θα σχηματιστεί μια σειρά με 25-30 cds.
Λόγω λοιπόν της υπερπληθώρας των αγαπημένων ασμάτων αποφάσισα να κάνω πέντε μνημόσυνα για να ανταποκριθώ στην πρόσκληση.Πέντε θάνατοι αγαπημένων ανθρώπων, που με τα τραγούδια τους με σημάδεψαν κι ο θάνατός τους μου προξένησε πραγματική λύπη, σαν να έχασα κάτι δικό μου. Οι απώλειες αναφέρονται με τυχαία σειρά, ούτε χρονολογική, ούτε συναισθηματική:

1) Μάνος Χατζιδάκις : Ηταν απόγευμα καθημερινής θυμάμαι και πριν φύγω για το γραφείο το άκουσα στις ειδήσεις. Επαιζε ο τότε ΣΚΑΙ και νυν ΑΛΦΑ ένα εξαιρετικό τραγούδι του συνθέτη από τους ΑΝΤΙΚΑΤΟΠΤΡΙΣΜΟΥΣ, σε στίχους του Νίκου Γκάτσου, με την Αλίκη Καγιαλόγλου:

ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΟΥ ΔΡΟΜΟΥ
Ολοι χορεύουν απόψε, τραγουδάνε όλοι
στη μεγάλη τούτη πόλη κι είναι Κυριακή
Γίνανε φίλοι αγγέλοι και διαβόλοι με τη μουσική

Ολα τα σπίτια είν' αδειανά, γεμάτοι οι δρόμοι
τι ρωτάν οι τροχονόμοι
τι συμβαίνει εδώ?
κι ετσι τυχαία, σύσσωμη η τροχαία
μπήκε στο χορό

Με το φεγγάρι που λάμπει τώρα σαν μπαλόνι
το παιδί γελά-θυμώνει και κοιτά ψηλά
και κάθε νύχτα απ΄το παλιό μπαλκόνι
το πετροβολά

Με τη βεντάλια στο ΄να της χέρι για σημαία
κάποια γριά ρωτά παρέα , μ' άλλες έξι-εφτά
ποιός έχει βγάλει πάλι απ΄τα λαθραία
σίγουρα λεφτά

Τόσος κόσμος πού πηγαίνει
τι συμβαίνει, τι συμβαίνει, τι?
Μάχη, πόλεμος, ειρήνη,
τι θα γίνει, τι θα γίνει, τι?

2) Στέλιος Καζαντζίδης: Ηταν 14/9, του Σταυρού, όταν άκουσα το θάνατο του Στέλιου. Μαζί με τον μεγάλο αυτό τραγουδιστή πέθανε και μια εποχή ολόκληρη, που εμείς τη ζήσαμε εκ του ασφαλούς βεβαια, αλλά την τραγουδήσαμε και την "ήπιαμε" δεόντως....
Κάθησα και έγραψα ένα cd με τραγούδια του Στέλιου εκείνη την ίδια μέρα, το τιτλοφόρησα ο "θάνατος του Στέλιου" και το έβαλα μετά να παίζει... Βγήκε από το απέναντι μπαλκόνι η γειτόνισσα και με λυπημένο ύφος μου είπε : "πάει κι ο Στέλιος , Θανάση...."
Πρώτο τραγούδι στο cd αυτό, το τραγούδι των Νικολόπουλου-Πυθαγόρα
" ΠΑΕΙ ΚΙ ΑΥΤΟΣ" :
Επεσε σαν κεραυνός στη γειτονιά μας το μαντάτο
κι έκλεισαν τα μαγαζιά και τα σπιτάκια, πάνω ως κάτω
Ο καλύτερος ο φίλος εβασίλεψε σαν ήλιος
της παρέας το στολίδι πάει στ' αγύριστο ταξίδι

Πάει κι αυτός, πάει κι αυτός, ο αητός και το λιοντάρι
τους ωραίους μαύρη μοίρα μας τους παίρνει άπονα
Πάει κι αυτός κι απ΄τον κόσμο αυτόν θα πάρει
δυο λουλούδια, λίγα δάκρυα και πολλά παράπονα

Δάκρυα για το λεβέντη μας το φίλο δεν εγκρίνω
πέστε του τ' αγαπημένο το τραγούδι του εκείνο
που 'λεγε και τραγουδούσε στη γυναίκα π΄αγαπούσε
στο μεθύσι στο κρασί του και ξαλάφρωνε η ψυχή του

3) Νίκος Γκάτσος : O ποιητής της ΑΜΟΡΓΟΥ, ο άνθρωπος που τα τραγούδια που άφησε πίσω του, είναι η ψυχή μας. Μου πήρε τηλέφωνο βράδυ στο γραφείο ο φίλος Ηλίας : "πέθανε ο Γκάτσος ".... Γύρισα σπίτι κι έφτιαξα μια κασέτα με τραγούδια του κι έκανα ένα τάμα. Οταν θα πάω στο Μυστρά, κατεβαίνοντας, θα βάλω να παίζει το τραγούδι του "ΣΤΟΥ ΔΙΓΕΝΗ ΤΑ ΚΑΣΤΡΑ" , σε μουσική του Μάνου Χατζιδάκι, με τη Φλέρυ Νταντωνάκη και θα τ' αφιερώσω στη μνήμη του. Εκπλήρωσα το τάμα πέρσι το καλοκαίρι :

Ψηλά στου Διγενή τα αλώνια
τις νύχτες του καλοκαιριού
του κάτω κόσμου τα τελώνια
με λεν' τρελλή του φεγγαριού

Μα εγώ χρυσόβουλο κρατάω
από καιρούς βυζαντινούς
και τ' άγρια βάθη που κυττάω
δεν τα χωράει ανθρώπου νους

Ψηλά στου Διγενή τα Κάστρα
στον τάφο του νεκρού παλληκαριού
τα νυχτοπούλια κάτω απ΄ τ' άστρα
με λεν' τρελλή του φεγγαριού

4) Γρηγόρης Μπιθικώτσης : Στον SIR είχα μια ιδιαίτερη αδυναμία.Θυμάμαι στο άκουσμα του θανάτου του, να βάζω το άσμα "ΣΠΑΣΜΕΝΑ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΑ" σε μουσική δική του και στίχους ενός ανώνυμου , αλκοολικού και γι αυτό εξαιρετικά ευαίσθητου θυρωρού μιας πολυκατοικίας των Αθηνών και το δάκρυ να μου ξεφεύγει....

Κάποτε ήμουνα παιδί και σε αγάπησα πολύ,
μα έγινε η αγάπη μου κλωνάρια μαδημένα,
σπασμένα τριαντάφυλλα, στο χώμα πεταμένα

Το περιβόλι της καρδιάς το 'καψες όπως ο βοριάς
τα όνειρα μου πέσανε βαριά τραυματισμένα,
σπασμένα τριαντάφυλλα στο χώμα πεταμένα

Οι αναμνήσεις στο μυαλό χορό αρχίσανε τρελλό
τα περασμένα μου 'πανε πως είναι πια για μένα,
σπασμένα τριαντάφυλλα στο χώμα πεταμένα

5) Σταύρος Κουγιουμτζής: Ο "βελούδινος" συνθέτης, συντρόφεψε τις ψυχές μας για πολλά χρόνια με τις μελωδίες του. Θυμάμαι τη μέρα του θανάτου του είχα πάει στο Carrefour κι έπεσε το μάτι μου, ως συνηθως, στις προσφορές στα cd. Είδα λοιπόν το κύκνειο του άσμα με τίτλο "Εβρεχε ο κόσμος" να πουλιέται σε τιμή ευκαιρίας , 5 Ευρώ !! Ενιωσα φοβερή πίκρα και απογοήτευση. Ηταν ένα κομμάτι στο ράφι το περιμάζεψα.....Εβαλα το ομώνυμο κομμάτι σε στίχους του συνθέτη, τραγουδάει η κόρη του Μαρία :

Χθες το βράδυ μόνη
σ' ένα πέτρινο παγκάκι
κι ήτανε ο έρωτας απών
κι από μακριά ερχότανε ένα τραγουδάκι
επισκέπτης απ΄το παρελθόν

Εβρεχε ο κόσμος, έβρεχε η ζωή

και η απουσία σου κενό μεσ' τη ψυχή

έλειπε η αγάπη, έλειπες και συ

κι όλα ήταν μια πικρή βροχή

Χθες το βράδυ μόνη

μέσα σ' ένα καφενείο

βρήκα τον παλιό μου εαυτό

να μου λέει ξανά το τελευταίο σου αντίο

σαν τραυματισμένο "σ΄αγαπώ"

Το JUKE-BOX καλεί για τη συνέχεια του παιγνίου, τον καλυβάρχη (θάχει καμιά 30αριά cd κι αυτός), τη Citronella (για τη διεθνή νότα....) , τον Caesar ( αυτός θα μας εκπλήξει...), την Αναστασία και το Γιώργο (καινούριοι σχετικά φίλοι, να δούμε τι θα βγάλουν από τον ντουρβά τους...)

Η ΜΟΥΡΜΟΥΡΑ

Μαύρη επέτειος χθες. Σαράντα χρόνια πέρασαν... τόσο πολύ μεγαλώσαμε?
Είδα τον Παττακό, στοίχειωσε. Σε περίφημη κατάσταση βέβαια, έλεγε ότι τάιζε αστακούς τους πολιτικούς στο ξενοδοχείο που τους μάντρωσε την πρώτη μέρα της "επανάστασης".
Μόνο του ελάττωμα το "πιτσκάρισμα" της μασέλας.... ας μας πουν οι οδοντίατροι, γιατί οι μασέλες αλλοιώνουν μόνο τη φωνή των αντρών κι όχι των γυναικών? (επιστημονική μου απορία !!!)

'Ερχονται τα seventies.... τι θυμάμαι από τότε?
Αλλάζει τελείως το μουσικό κλίμα. Από κει που μέχρι τότε τον "κλαίγανε" στις ταβέρνες και στα καπηλιά, η μουσική γίνεται πιο χαρούμενη.
Επί χούντας, αρχίζουν να τρώνε ψωμί οι δημόσιοι υπάλληλοι (αυτή η χωρα πάντα γι΄αυτούς ήταν πλασμένη!!).... κυκλοφορεί τότε, η περίφημη παροιμία " ΧΟΡΤΑΣΕ Η ΨΕΙΡΑ ΚΑΙ ΒΓΗΚΕ ΣΤΟ ΓΙΑΚΑ"...
Ανοίγουν τα περίφημα οικογενειακά κέντρα... πρωτοπόρες οι γυναίκες και πάλι.... δεν μπορούν βεβαια ν' ακούν τα ψυχοπλακωμένα άσματα της δεκαετίας του '60, που θυμίζουν φτώχια και στέρηση.
Οι συνθέτες φτιάχνουν ανατολίτικα-τσιφτετελοειδή, για να λικνίζονται οι "κούκλες" της εποχής και να επιδεικνύουν τα " tailleurs" τους...
Ο μαύρος δουλεύει νύχτα-μέρα, αλλά το Σάββατο η σύζυγος θέλει απαραίτητα έξοδο, στα τότε μπουζούκια... αλλιώς ακούς μπινελίκια : " γιατί η Φωφώ θα βγεί απόψε????"
Χαρακτηριστικό άσμα της εποχής, αντιπροσωπευτικό των προπεριγραφόμενων κοινωνικών συνθηκών: η "ΜΟΥΡΜΟΥΡΑ" του Βασίλη Τσιτσάνη με το φοβερό ντουέτο: Μανώλης Αγγελόπουλος- Αννούλα Βασιλείου....


Μην αρχίζεις τη μουρμούρα, άκου πρώτα να σου πω
χθες το βράδυ είχα μπλέξει' σ' ένα γλέντι φιλικό
είχε όμορφες γυναίκες και ξεχάστηκα να 'ρθω

Συγχώρα με μουρμούρα μου, χτυπούσε η καρδούλα μου
στο χορό στη παραζάλη με ξελόγιασαν τα κάλλη

΄Ομορφες που ήταν όλες μ' έβαλαν κρασί να πιω
μ΄έστρωσαν κι ένα ντιβάνι κι έπεσα να κοιμηθώ

Συγχώρα με μουρμούρα μου.......

Μια ξανθιά μικρή σουλτάνα, πω πω με τρέλλανε
τέτοια νύχτα μαγεμενη αχ να μην ξημέρωνε

Συγχώρα με μουρμούρα μου...

(Αντιπροσωπευτικό άσμα της διαχρονικής αντρικής ηθικής... σχετικότατη εννοια!!!

στο χορό στην παραζάλη, με ξελόγιασαν τα κάλληηηηηηηηηηη)

Μεγάλοι τραγουδιστές της εποχής: Γαβαλάς, Διονυσίου, Αγγελόπουλος, Ζαγοραίος, Περπινιάδης, Πάνος Ιωαννίδης, Μενιδιάτης, Μπιθικώτσης, Μοσχολιού, Πόλυ Πάνου, Χ.Λαπράκη κλπ... όλοι στις οικογενειακές ταβερνες των αστικών κεντρων (βλέπε Αθήμα βέβαια) ....
Πρόδρομοι των σημερινών σκυλάδικων.. Αρχίζει να πέφτει ο Καζαντζίδης....
Ο μεγάλος Τσιτσάνης, νομίζω είναι χαρακτηριστικό δείγμα και αυτής της εποχής.
Είναι γνωστό ότι η μουσική του ευφυία, βασίζονταν σε μεγάλο μέρος στην προσαρμοστικότητά του. Την δεκαετία του '50, ενώ δεν γούσταρε και δεν ήξερε Σμυρνέικο, το μιμήθηκε τέλεια κι έγραψε μεγάλα τραγούδια...
Τη δεκαετία του '60 δείχνει μάλλον το πιο αντιπροσωπευτικό του ύφος....
Τη δεκατία του '70 μπαίνει στο "σασιρμά" και γράφει σύμφωνα με τις επιταγές της εποχής.... Το ταλέντο του όμως μεγάλο, γράφει σπουδαία άσματα, όπως: " Απόψε στις ακρογιαλιές", "Με παρέσυρε το ρέμα", "Δηλητήριο στη φλέβα", " Τα λιμάνια" , "Κάποιο αλάνι μεσ' το λιμάνι", "Παπόρι απ΄την Περσία" κλπ.

Το juke-box θ' ασχοληθεί και στη συνέχεια μ' αυτή την ενδιαφέρουσα εποχή..... θ' ακολουθήσουν σπουδαία άσματα.. άλλωστε είναι το αντικείμενο της διατριβής μου .... διδακτορικό σ' αυτην την περίοδο έχω...

AΠΟΧΩΡΙΣΜΟΣ

Τα τρένα, πλοία κι αεροπλάνα ταξιδεύουν. Αυτός είναι ο προορισμός τους. Συνήθως πριν την αναχώρησή τους, μια σκηνή αποχωρισμού εκτυλίσσεται στο σημείο αναχώρησης και μια δύσκολη προηγούμενη νύχτα...
Οι αποστάσεις καλύπτονται εύκολα, οι ραγισμένες καρδιές δύσκολα συγκολλώνται....

Πολλά τα τραγούδια για όσα προηγούνται του τελικού αποχωρισμού, κορυφαίο για μένα, που έχει "ντύσει" παρόμοιες προσωπικές μου στιγμές, το τραγούδι του Ακη Πάνου " ΔΩΣ' ΜΟΥ ΝΑ ΠΙΩ", τραγουδά η Μαίρη Μαράντη:

Ως την ώρα που θα φύγω

θέλω να 'μαστε αγκαλιά

Θα πονέσουμε πιο λίγο

μεθυσμένοι από φιλιά

Δωσ' μου να πιω κι άλλο λίγο κι άλλο λίγο

δωσ' μου να πιω, ξημερώνει και θα φύγω

Της αγάπης το μεθύσι

θα τελειώσει το πρωί

η αυγή θα μας χωρίσει

και θ' αλλάξουμε ζωή

Δωσ' μου να πιω κι άλλο λίγο κι αλλο λίγο...

Στο ρολόι τρέχει η ώρα

να μας φερει χωρισμό

και με τα φιλιά σου τώρα

ξεγελάω τον καημό...

Δωσ' μου να πιω κι άλλο λίγο κι άλλο λίγο....

JUKE-BOX : Ενα ακόμα σπουδαίο άσμα από τον Ακη Πάνου. Το γνώρισα κι αυτό από τα juke-box της εποχής και μάλιστα σε άλλη εκτέλεση . Περιλαμβάνεται στο δίσκο του συνθέτη "Το μέτρο της αγάπης" , όπου το άδει μια Ελληνοαμερικάνα "σκυλού" της εποχής, που δυστυχώς δεν θυμάμαι το όνομά της. Εκπληκτική ερμηνεία, δυστυχώς δεν τη διαθέτω σε cd, οπότε ας αρκεστούμε στη Μαίρη Μαράντη.

ΞΕΝΙΤΙΑ

Στην ξενιτιά οι γιορτές αυτές είναι σκληρές. Οταν είσαι μακριά από τον τόπο σου και αγαπημένα πρόσωπα, τότε μόνο μπορείς να το νιώσεις.
Ετσι λοιπόν το σημερινό ποστ είναι αφιερωμένο πρώτα απ΄όλα στους φίλους που θα κάνουν Πάσχα στις δεύτερες πατρίδες τους.

(η φωτό είναι από τη λειτουργία της Μ. Παρασκευής στην Κω)

Με δυσκόλεψε ιδιαίτερα να διαλέξω τραγούδι, υπάρχουν πολλά όμορφα τραγούδια με το θέμα αυτό. Τελικά όμως προτίμησα κάτι κλασικό, είναι και Μ. Παρασκευή σήμερα και σε κάθε περίπτωση, δεν πιστεύω ότι για την ξενιτιά υπάρχουν χαρούμενα τραγούδια.
Ο Στέλιος Καζαντζίδης είναι ο τραγουδιστής που ταυτίστηκε με τους ξενιτεμένους τη δεκαετία του 1960. Μου έχει κάνει όμως φοβερή εντύπωση, ότι παρά το γεγονός ότι οι συνθήκες έχουν αλλάξει σήμερα, η ξενιτιά δεν είναι τόσο σκληρή όσο τότε, οι αποστάσεις έχουν εκμηδενιστεί, ο Καζαντζίδης ακόμα ακούγεται και αγαπιέται από την πλειοψηφία των σύγχρονων μεταναστών. Ακούστε λοιπόν το τραγούδι, σε σύνθεση και στίχους του Στέλιου, γραμμένο το 1961, με τίτλο :

ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΣΤΟΝ ΤΟΠΟ ΜΑΣ

To γράμμα αυτό οι φίλοι μου

όλοι να το διαβάσουν

και όσοι βγάζουν τα χαρτιά

να ' ρθουν στη μαύρη ξενιτιά

τη γνώμη τους ν' αλλάξουν

Καλύτερα στον τόπο μας
κρεμμύδι και ψωμάκι
παρά στη μαύρη ξενιτιά
βράδυ-πρωί φαρμάκι

Από τα δέκα τα παιδιά
που έρχονται στα ξένα
προκόβει ο ένας μοναχά
και όλα τ' άλλα τα φτωχά
πηγαίνουνε χαμένα

Καλύτερα στον τόπο μας κρεμμύδι και ψωμάκι...

Μακριά από τη μανούλα μου
μέσα στους ξένους, ξένος
σαν το σκυλί θα παιδευτώ
κι αν τύχει πλούσιος να 'ρθώ
θα ' μαι σακατεμένος

Καλή Ανάσταση, σ' όλους τους ξενιτεμένους φίλους του juke-box και φυσικά σ' όλους τους φίλους-αναγνώστες και περαστικούς.

JUKE-BOX : Το τραγούδι αυτό το γνώρισα βέβαια, από τα juke-box της εποχής. Ο χαρακτήρας του ιστολογίου αυτού είναι εμπνευσμένος από αυτά τα όμορφα "μηχανήματα" της εποχής, οπότε σκέφτηκα να κάνω μια ενότητα, με τίτλο "τα τραγούδια των juke-box", η οποία ξεκίνησε από το προηγούμενο ποστ την "ΚΟΥΡΕΛΟΥ". Θα αναφερθώ σε 20 τραγούδια, τα οποία μου είναι γνωστά αποκλειστικά από εκεί κι όχι από τη δισκογραφία, τα οποία θα γράψω και σ' ενα cd να το έχουν όποιοι φίλοι μου το θελήσουν,να με θυμούνται.